Τὸ πολυσυζητημένο ἄρθρο τοῦ ἀρχηγοῦ τοῦ Γενικοῦ Ἐπιτελείου Στρατοῦ τῆς Ρωσσίας Βαλιέρυ Γεράσιμωφ στὴν ἐφημερίδα Στρατιωτικό-βιομηχανικὸς Ταχυδρόμος (Военно-промышленный курьер), 26 Φεβρουαρίου 2013.
Ἡ ἀξία τῆς ἐπιστήμης στὴν πρόβλεψη (Ценность науки в предвидении)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ Δύση ἐπιδόθηκε σὲ ἕνα νέο εἶδος πολέμων γιὰ τὴν διείσδυση, ἀποσταθεροποίηση, πτώση τῶν νομίμων κυβερνήσεων καὶ ἀτύπων πραξικοπημάτων μὲ σκοπὸ τὴν ληστεία τῶν φυσικῶν πόρων τῶν χωρῶν-στόχων. Μὲ δόλωμα διάφορες ἀσαφεῖς φράσεις, ὅπως ἀνθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία, ἢ κάτι παρεμφερές, διεξῆγαν ὕπουλες ἐπιχειρήσεις δολιοφθορᾶς, “κυρώσεων”, πραξικοπημάτων καὶ ἐν τέλει εἰσβολῆς, μὲ τρόπο ποὺ νὰ τοὺς ἐξασφάλιζε κάποια πρόφαση “νομιμότητας” καὶ κάλυπτε τὴν ὡμὴ ἐπιθετικότητά τους καὶ τὰ πραγματικά τους κίνητρα.
Τὸ ἀποτέλεσμα ἦταν ἡ μαζικὴ δολοφονία λαῶν δηλαδὴ ἡ γενοκτονία, ἡ ἐξαθλίωση καὶ μετοίκηση τῶν ἐπιζόντων, καὶ ἡ ληστεία πόρων μὲ ταυτόχρονη πλασματικὴ κατασκευὴ χρεῶν γιὰ τὶς ὑπὸ ἐπίθεση χῶρες, ὥστε νὰ παραμένουν οἱ πόροι στὰ χέρια τῶν δυτικῶν εἰσβολέων χωρὶς δυνατότητα ἀνάκαμψης. Ἐξέχοντα ρόλο σὲ αὐτὸ ἔπαιξαν οἱ δυτικοὶ ὅμιλοι ΜΜΕ, ἐπιφορτισμένοι μὲ τὴν ἀποστολὴ νὰ παρέχουν στὴν πραγματικότητα πλήρη κάλυψη στοὺς ἐπιθετικοὺς πολέμους καὶ ἐγκλήματα τῆς Δύσης μὲ διεξαγωγὴ εἰδικῶν ἐπιχειρήσεων παραπληροφόρησης καὶ πληροφοριακῆς τρομοκρατίας.
Αὐτὲς οἱ νέου εἴδους πολεμικὲς ἐκστρατεῖες ἔγιναν γνωστὲς ὡς «χρωματιστὲς ἐπαναστάσεις» σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸ πιὸ εἰδικευμένο σύνολο ἐπιχείρησεων, τὸν ὑβριδικὸ (τρομοκρατικὸ) πόλεμο.
01/07/17 – Τὸ 2005, πολὺ πρὶν ὁ Γεράσιμωφ συγγράψει τὸ δικό του ἄρθρο, ὁ ἀντισυνταγματάρχης Φρὰνκ Χόφμαν καὶ ὁ Τζέιμς Μάτις, ὁ μελλοντικὸς ὑπουργὸς Ἄμυνας τῶν ΗΠΑ, συνέγραψαν τὸ ἄρθρο-ὁρόσημο «Μελλοντικὸς Πόλεμος: Ἡ ἄνοδος τῶν ὑβριδικῶν πολέμων». Τὸ ἔργο αὐτὸ ἀποτέλεσε μία πρωτοποριακὴ προσπάθεια γιὰ τὴν ἀποκάλυψη τῆς ἔννοιας τῶν ψυχολογικῶν καὶ πληροφοριακῶν ἐπιχειρήσεων καὶ τῆς ἐργασίας μὲ τὸν τοπικὸ πληθυσμό, προσθέτοντάς την στὴν ἀντίληψη τοῦ στρατηγοῦ Τσάρλς Κρούλακ ὅτι τὰ καθήκοντα τοῦ στρατοῦ μποροῦν νὰ διαιρεθοῦν σὲ τρεῖς κατηγορίες: ἄμεσες πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις, διατήρηση τῆς εἰρήνης καὶ ἀνθρωπιστικὴ βοήθεια.
Τὸ 2010, τὸ ΝΑΤΟ δημοσίευσε τὴν Διττὴ Στρατηγικὴ Ἔννοια Ἀκρογωνιαίου Λίθου, ἡ ὁποία κατέγραφε ἐπίσημα τὶς ὑβριδικὲς ἀπειλὲς ὡς ἀπειλὲς ποὺ δημιουργοῦνται ἀπὸ τὸν ἐχθρὸ μὲ τὴν χρήση μὴ συμβατικῶν καὶ προσαρμοζόμενων μέσων πολέμου. Δύο ἔτη ἀργότερα, ὁ ἱστορικὸς Οὐίλλιαμ Μάρεϊ καὶ ὁ συνταγματάρχης Πίτερ Μανσοὺρ δημοσίευσαν τὸ βιβλίο «Ὑβριδικὸς Πόλεμος: Καταπολέμηση πολύπλοκων ἀντιπάλων ἀπὸ τὸν ἀρχαῖο κόσμο μέχρι σήμερα», ἕνα βιβλίο ποὺ διερευνοῦσε περαιτέρω τὴν ἔννοια τοῦ ὑβριδικοῦ πολέμου ἀνὰ τοὺς αἰῶνες.
Τέλος, δυὸ χρόνια μετὰ ἀπὸ αὐτό, ὁ Στρατὸς καὶ τὸ Σῶμα Πεζοναυτῶν τῶν ΗΠΑ υἱοθέτησαν μία νέα ἔκδοση τοῦ Ἐγχειριδίου Πεδίου 3-24. Τὸ ἔγγραφο πραγματεύονταν τὴν χρήση τῆς "ἔμμεσης δράσης" γιὰ τὴν καταστολὴ τῶν ἐξεγέρσεων, μὲ τὴν ἀμερικανικὴ "βοήθεια" ἀντὶ τῶν στρατευμάτων ἐπὶ τόπου, νὰ ἀναλαμβάνει νὰ κάνῃ τὴν ἀπαραίτητη προεργασία. Συζητήθηκαν ἐπίσης οἱ ὁδηγίες γιὰ τὴν καταστολὴ ἤ, ἀντίθετα, τὴν δημιουργία ἐξεγέρσεων.
Τὸ ἔργο τῶν Ἀμερικανῶν θεωρητικῶν καὶ ἐπαγγελματιῶν (συμπεριλαμβανομένου τοῦ Τζέιμς Μάτις, ὑπουργοῦ Ἀμύνης τῶν ΗΠΑ 2017 – 2019) πάνω στὴν ἰδέα καὶ ἀνάπτυξη τοῦ ὑβριδικοῦ πολέμου ἐκτείνεται πάνω ἀπὸ μια δεκαετία πρὶν ὁ Γεράσιμωφ συγγράψει τὸ ἄρθρο «Ἡ ἀξία τῆς ἐπιστήμης στὴν πρόβλεψη», ποὺ τόσο πολὺ τράβηξε τὴν προσοχὴ τῶν δυτικῶν πολιτικῶν ἐλὶτ καὶ τῶν ΜΜΕ τους – ὄχι τὴν ἐποχὴ ὅπου γράφθηκε ἀλλὰ μετὰ τὴν ἔναρξη τῆς κρίσης στὴν Οὐκρανία στὶς ἀρχὲς τοῦ 2014.
Παρ’ όλα αυτά, οἱ δυτικὲς πολιτικὲς ἐλὶτ καὶ τὰ ΜΜΕ τους ἀνακήρυξαν ὄχι τοὺς ἀμερικανοὺς στρατηγικοὺς ἀλλὰ τὸν Γεράσιμωφ ὡς τὸν κύριο ἰδεολόγο πίσω ἀπὸ τὴν ἔννοια τοῦ ὑβριδικοῦ πολέμου. Τὸ ἄρθρο του ἔλαβε μεγάλη προβολὴ στὴν Δύση, μεταφράστηκε ἐπανειλημμένα καὶ ἀναλύθηκε λέξη πρὸς λέξη. Ὁ Γεράσιμωφ ἔφθασε νὰ ἐκλαμβάνεται ὡς ὁ κύριος θεωρητικὸς πίσω ἀπὸ τὶς ἐνέργειες τῆς Μόσχας στὶς σύγχρονες στρατιωτικὲς συγκρούσεις στὴν Συρία καὶ τὴν Οὐκρανία.
Στὴν πραγματικότητα ὁ Γεράσιμωφ ἀσχολήθηκε ὄχι τόσο μὲ τὴν διαμόρφωση ἑνὸς νέου δόγματος, ὅσο μὲ τὴν ἀνάλυση καὶ τὴν κριτικὴ τῶν ἐνεργειῶν τῶν δυτικῶν δυνάμεων γιὰ τὴν ἀπομάκρυνση τῶν νομίμων κυβερνήσεων στὴν Λιβύη καὶ τὴν Συρία, καθὼς καὶ μὲ τὴν ἀξιολόγηση τῶν ἐξελίξεων τῆς Ἀραβικῆς Ἄνοιξης καὶ τὴν δυνατότητα ἄμυνας ἀπέναντι σὲ τέτοιες ἐνέργειες.
ΒΑΛΙΕΡΥ ΓΕΡΑΣΙΜΩΦ
Ἡ ἀξία τῆς ἐπιστήμης στὴν πρόβλεψη
Οἱ νέες προκλήσεις ἀπαιτοῦν ἐπανεξέταση τῶν μορφῶν καὶ τῶν μεθόδων τοῦ πολέμου
26 Φεβρουαρίου 2013
Πρόλογος ἔκδοσης: Στὰ τέλη Ἰανουαρίου πραγματοποιήθηκε γενικὴ συνέλευση τῆς ΑΣΕ (Ἀκαδημία Στρατιωτικῶν Ἐπιστημῶν, Академия военных наук). Σὲ αὐτὴν συμμετεῖχαν ἐκπρόσωποι τῆς κυβέρνησης καὶ τῆς ἡγεσίας τῶν ρωσσικῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων. Θέτουμε ὑπόψιν σας τὰ κύρια σημεῖα τῆς ἔκθεσης τοῦ Ἀρχηγοῦ τοῦ Γενικοῦ Ἐπιτελείου τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων μὲ τίτλο «Οἱ κύριες τάσεις στὴν ἀνάπτυξη τῶν μορφῶν καὶ μεθόδων τῶν στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων καὶ τὰ ἐπείγοντα καθήκοντα τῆς στρατιωτικῆς ἐπιστήμης γιὰ τὴν βελτίωσή τους».
Στὸν 21ο αἰῶνα, ὑπάρχει μία τάση νὰ θολώνῃ ἡ διάκριση μεταξὺ πολέμου καὶ εἰρήνης. Οἱ πόλεμοι δὲν κηρύσσονται πλέον, καὶ ὅταν ἀρχίζουν, δὲν ἀκολουθοῦν τὸ μοτίβο ποὺ ἔχουμε συνηθίσει.
Ἡ ἐμπειρία τῶν στρατιωτικῶν συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένων ἐκείνων ποὺ συνδέονται μὲ τὶς λεγόμενες χρωματιστὲς ἐπαναστάσεις στὴν Βόρεια Ἀφρικὴ καὶ τὴν Μέση Ἀνατολή, ἐπιβεβαιώνει ὅτι μέσα σὲ λίγους μῆνες ἢ ἀκόμη καὶ ἡμέρες ἕνα ἀρκετὰ εὐημεροῦν κράτος μπορεῖ νὰ μετατραπῇ σὲ ἀρένα σφοδροῦ ἔνοπλου ἀγῶνα, νὰ γίνει θῦμα ξένης ἐπέμβασης, νὰ βυθιστῇ στὴν ἄβυσσο τοῦ χάους, τῆς ἀνθρωπιστικῆς καταστροφῆς καὶ τοῦ ἐμφυλίου πολέμου.
Μαθήματα ἀπὸ τὴν Ἀραβικὴ Ἄνοιξη
Εἶναι, βέβαια, εὔκολο νὰ πεῖ κανεὶς ὅτι τὰ γεγονότα τῆς Ἀραβικῆς Ἄνοιξης δὲν εἶναι πόλεμος, ἄρα δὲν ὑπάρχει τίποτα γιὰ ἐμᾶς, τοὺς στρατιωτικούς, νὰ μάθουμε. Ἢ μήπως ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο, ὅτι τὰ γεγονότα αὐτὰ εἶναι ἕνας τυπικὸς πόλεμος τοῦ 21ου αἰῶνα;
Ὅσον ἀφορᾶ τὴν κλίμακα τῶν θυμάτων καὶ τῶν καταστροφῶν, καθὼς καὶ τὶς καταστροφικὲς κοινωνικές, οἰκονομικὲς καὶ πολιτικὲς συνέπειες, αὐτὲς οἱ νέου τύπου συγκρούσεις εἶναι συγκρίσιμες μὲ τὶς συνέπειες ἑνὸς πραγματικοῦ πολέμου.
Καὶ οἱ ἴδιοι οἱ “κανόνες τοῦ πολέμου” ἔχουν ἀλλάξει σημαντικά. Ὁ ρόλος τῶν μὴ στρατιωτικῶν μεθόδων γιὰ τὴν ἐπίτευξη πολιτικῶν καὶ στρατηγικῶν στόχων ἔχει αὐξηθεῖ, καὶ σὲ ὁρισμένες περιπτώσεις ἡ ἀποτελεσματικότητά τους ἔχει ξεπεράσει κατὰ πολὺ τὴν δύναμη τῶν ὅπλων.
Οἱ ἀσύμμετρες ἐνέργειες εἶναι εὐρέως διαδεδομένες, καθιστῶντας δυνατὴ τὴν ἰσοπέδωση τῆς ὑπεροχῆς τοῦ ἐχθροῦ στὸν ἔνοπλο ἀγῶνα.
Ἡ ἔμφαση τῶν χρησιμοποιούμενων μεθόδων πολέμου μετατοπίζεται πρὸς τὴν μεγάλης κλίμακας χρήση πολιτικῶν, οἰκονομικῶν, πληροφοριακῶν, ἀνθρωπιστικῶν καὶ ἄλλων μή-στρατιωτικῶν μέτρων, ποὺ ἐφαρμόζονται μὲ τὴν χρήση τοῦ δυναμικοῦ διαμαρτυρίας τοῦ πληθυσμοῦ. Αὐτὸ συμπληρώνεται ἀπὸ μυστικὰ στρατιωτικὰ μέτρα, συμπεριλαμβανομένης τῆς χρήσης τοῦ πληροφοριακοῦ πολέμου καὶ τῶν δυνάμεων εἰδικῶν ἐπιχειρήσεων. Ἡ ἀνοιχτὴ χρήση βίας, συχνὰ μὲ τὸ πρόσχημα τῆς διατήρησης τῆς εἰρήνης καὶ τῆς διαχείρισης κρίσεων, ἐπιστρατεύεται μόνο σὲ κάποιο στάδιο, κυρίως γιὰ τὴν ἐπίτευξη τῆς τελικῆς ἐπιτυχίας στὴν σύγκρουση.
Ὡς ἐκ τούτου, προκύπτουν τὰ λογικὰ ἐρωτήματα: τί εἶναι ὁ σύγχρονος πόλεμος, γιὰ τί πρέπει νὰ εἶναι προετοιμασμένος ὁ στρατός, μὲ τί πρέπει νὰ εἶναι ὁπλισμένος; Μόνο ἀπαντῶντας σὲ αὐτὰ μποροῦμε νὰ καθορίσουμε τὶς κατευθύνσεις γιὰ τὴν κατασκευὴ καὶ τὴν ἀνάπτυξη τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων μακροπρόθεσμα. Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτό, δὲν θὰ πρέπει νὰ ἔχουμε μία σαφὴ ἰδέα γιὰ τὶς μορφὲς καὶ τὶς μεθόδους ποὺ θὰ χρησιμοποιήσουμε;
Ἐπὶ τοῦ παρόντος, οἱ μή-συμβατικὲς τεχνικὲς εἰσάγονται παράλληλα μὲ τὶς παραδοσιακές. Ὁ ρόλος τῶν κινητῶν διυπηρεσιακῶν ὁμάδων στρατευμάτων ποὺ ἐπιχειροῦν σὲ ἕναν ἑνιαῖο χῶρο πληροφοριῶν καὶ κατασκοπείας αὐξάνεται μέσῳ τῆς χρήσης νέων δυνατοτήτων τῶν συστημάτων διοίκησης καὶ ὑποστήριξης. Οἱ στρατιωτικὲς ἐπιχειρήσεις γίνονται πιὸ δυναμικές, ἐνεργὲς καὶ ἀποτελεσματικές. Οἱ τακτικὲς καὶ ἐπιχειρησιακὲς παύσεις ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ ἀξιοποιηθοῦν ἀπὸ τοὺς ἀντιπάλους ἐξαφανίζονται. Οἱ νέες τεχνολογίες πληροφοριῶν ἔχουν μειώσει σημαντικὰ τὸ χάσμα χώρου, χρόνου καὶ πληροφοριῶν μεταξὺ στρατευμάτων καὶ διοίκησης καὶ ἐλέγχου.
Οἱ μετωπικὲς συγκρούσεις μεταξὺ μεγάλων ὁμάδων στρατευμάτων (δυνάμεων) σὲ στρατηγικὸ καὶ ἐπιχειρησιακὸ ἐπίπεδο ἀνήκουν σταδιακὰ στὸ παρελθόν. Ἡ ἀπομακρυσμένη ἐπίθεση στὸν ἐχθρὸ χωρὶς ἐπαφὴ γίνεται ὁ κύριος τρόπος γιὰ τὴν ἐπίτευξη τῶν στόχων τῆς μάχης καὶ τῆς ἐπιχείρησης. Οἱ στόχοι τους ἡττοῦνται στὸ σύνολό τους. Ἡ διάκριση μεταξὺ στρατηγικοῦ, ἐπιχειρησιακοῦ καὶ τακτικοῦ ἐπιπέδου, ἐπιθετικῶν καὶ ἀμυντικῶν ἐνεργειῶν ἐξαλείφεται. Ἡ χρήση ὅπλων ἀκριβείας γίνεται εὐρέως διαδεδομένη. Ὄπλα ποὺ βασίζονται σὲ νέες φυσικὲς ἀρχὲς καὶ ρομποτικὰ συστήματα εἰσάγονται ἐνεργὰ στὶς στρατιωτικὲς ὑποθέσεις.
Οἱ ἀσύμμετρες ἐνέργειες εἶναι εὐρέως διαδεδομένες, καθιστῶντας δυνατὴ τὴν ἰσοπέδωση τῆς ὑπεροχῆς τοῦ ἐχθροῦ στὸν ἔνοπλο ἀγῶνα. Αὐτὲς περιλαμβάνουν τὴν χρήση εἰδικῶν ἐπιχειρήσεων καὶ δυνάμεων τῆς ἐσωτερικῆς ἀντιπολίτευσης γιὰ τὴν δημιουργία ἑνὸς μόνιμου μετώπου σὲ ὁλόκληρη τὴν ἐπικράτεια τοῦ ἀντίπαλου κράτους, καθὼς καὶ τὴν ἐπιρροὴ μέσῳ πληροφοριῶν, οἱ μορφὲς καὶ οἱ μέθοδοι τῶν ὁποίων βελτιώνονται συνεχῶς.
Οἱ ἀλλαγὲς ποὺ συντελοῦνται ἀντικατοπτρίζονται στὶς δογματικὲς θεωρήσεις τῶν κορυφαίων χωρῶν τοῦ κόσμου καὶ δοκιμάζονται σὲ στρατιωτικὲς συγκρούσεις.
Ἤδη ἀπὸ τὸ 1991, ὁ στρατὸς τῶν ΗΠΑ κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Καταιγίδας τῆς Ἐρήμου στὸ Ἰρὰκ ἐφήρμοσε στὴν πράξη τὶς ἔννοιες «Παγκόσμια ἐμβέλεια – παγκόσμια ἰσχύς» καὶ «Ἐπιχείρηση ἀέρος-ἐδάφους». Τὸ 2003, κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἐπιχείρησης «Ἰρακινὴ Ἐλευθερία», οἱ στρατιωτικὲς ἐπιχειρήσεις διεξήχθησαν σύμφωνα μὲ τὸ λεγόμενο «Ἑνιαῖο Ὅραμα 2020».
Ἔχουν πλέον ἀναπτυχθεῖ οἱ ἔννοιες τοῦ «Παγκόσμιου Πλήγματος» (Global Strike) καὶ τῆς «Παγκόσμιας Ἀντιπυραυλικῆς Ἄμυνας» (Global ABM), οἱ ὁποῖες προβλέπουν τὴν προσβολὴ ἐχθρικῶν ἐγκαταστάσεων καὶ στρατευμάτων σχεδὸν ὁπουδήποτε στὴν ὑφήλιο μέσα σὲ λίγες ὧρες, ἐξασφαλίζοντας παράλληλα ὅτι δὲν θὰ ὑποστοῦν μή-ἀποδεκτὲς ζημίες ἀπὸ ἀνταποδοτικὸ πλῆγμα. Οἱ ΗΠΑ ἐφαρμόζουν ἐπίσης στὴν πράξη τὶς διατάξεις τοῦ δόγματος τῶν παγκοσμίως ὁλοκληρωμένων ἐπιχειρήσεων, μὲ στόχο τὴν δημιουργία ἐξαιρετικὰ κινητῶν διακλαδικῶν ὁμάδων στρατευμάτων (δυνάμεων) στὸ συντομότερο δυνατὸ χρόνο.
Στὶς πρόσφατες συγκρούσεις ἀναδύθηκαν νέοι τρόποι πολέμου ποὺ δὲν μποροῦν νὰ θεωρηθοῦν ὡς ἀμιγῶς στρατιωτικοί. Παράδειγμα ἀποτελεῖ ἡ ἐπιχείρηση στὴν Λιβύη, ὅπου δημιουργήθηκε ζώνη ἀπαγόρευσης πτήσεων, ἐφαρμόστηκε ναυτικὸς ἀποκλεισμὸς καὶ χρησιμοποιήθηκαν εὐρέως ἰδιωτικὲς στρατιωτικὲς ἑταιρεῖες σὲ στενὴ συνεργασία μὲ ἔνοπλους σχηματισμοὺς τῆς ἀντιπολίτευσης.
Ὀφείλουμε νὰ παραδεχτοῦμε ὅτι ἐνῶ κατανοοῦμε τὴν οὐσία τοῦ παραδοσιακοῦ πολέμου ποὺ διεξάγεται ἀπὸ τὶς τακτικὲς ἔνοπλες δυνάμεις, οἱ γνώσεις μας γιὰ τὶς ἀσύμμετρες μορφὲς καὶ μεθόδους εἶναι ἐπιφανειακές. Ὡς ἐκ τούτου, ὑπάρχει ἕνας αὐξανόμενος ρόλος γιὰ τὴν στρατιωτικὴ ἐπιστήμη, ἡ ὁποία θὰ πρέπει νὰ δημιουργήσῃ μία συνεκτικὴ θεωρία τέτοιων ἐνεργειῶν. Τὸ ἔργο καὶ ἡ ἔρευνα τῆς Ἀκαδημίας Στρατιωτικῶν Ἐπιστημῶν θὰ μποροῦσαν νὰ βοηθήσουν.
Οἱ προκλήσεις τῆς στρατιωτικῆς ἐπιστήμης
Ὅταν συζητᾶμε γιὰ νέες μορφὲς καὶ μεθόδους ἔνοπλου ἀγῶνα δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε τὴν ἐγχώρια ἐμπειρία. Σὲ αὐτὲς περιλαμβάνονται ἡ χρήση ἀντάρτικων μονάδων στὸν Μεγάλο Πατριωτικὸ Πόλεμο καὶ ἡ καταπολέμηση τῶν παράτυπων σχηματισμῶν στὸ Ἀφγανιστὰν καὶ στὸν Βόρειο Καύκασο.
Θὰ ἤθελα νὰ τονίσω ὅτι συγκεκριμένες μορφὲς καὶ μέθοδοι πολέμου ἀναπτύχθηκαν κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ πολέμου στὸ Ἀφγανιστάν. Βασίζονταν στὸν αἰφνιδιασμό, στὸν ὑψηλὸ ρυθμὸ προώθησης, στὴν ἐπιδέξια χρήση τακτικῶν ἀερομεταφερόμενων ἐπιθέσεων καὶ περιπολιῶν πού, στὸ σύνολό τους, ἐπέτρεπαν νὰ προλάβουν τὶς προθέσεις τοῦ ἐχθροῦ καὶ νὰ προκαλέσουν ἁπτὴ ζημία.
Ἕνας ἄλλος παράγοντας ποὺ ἐπηρέασε τὴν ἀλλαγὴ τοῦ περιεχομένου τῶν συγχρόνων στρατιωτικῶν τεχνικῶν μάχης ἦταν ἡ χρήση σύγχρονων στρατιωτικῶν ρομποτικῶν συγκροτημάτων καὶ ἡ ἔρευνα στὸν τομέα τῆς τεχνητῆς νοημοσύνης. Ἐκτὸς ἀπὸ τὰ μή-ἐπανδρωμένα ἀεροσκάφη ποὺ πετοῦν σήμερα, τὸ αὐριανὸ πεδίο μάχης θὰ εἶναι γεμάτο ἀπὸ ρομπὸτ ποὺ περπατοῦν, σέρνονται, χοροπηδοῦν καὶ πετοῦν. Στὸ ὄχι πολὺ μακρινὸ μέλλον, μπορεῖ νὰ δημιουργηθοῦν πλήρως ρομποτικοὶ σχηματισμοὶ ἱκανοὶ γιὰ ἀνεξάρτητη πολεμικὴ δράση.
Πῶς θὰ πολεμήσουμε σὲ τέτοιες συνθῆκες; Ποιὲς πρέπει νὰ εἶναι οἱ μορφὲς καὶ οἱ μέθοδοι δράσης ἐναντίον ἑνὸς ρομποτικοῦ ἀντιπάλου; Τί εἴδους ρομπὸτ χρειαζόμαστε καὶ πῶς τὰ χρησιμοποιοῦμε; Ἡ στρατιωτική μας σκέψη θὰ πρέπει νὰ ἀρχίσει νὰ ἐξετάζῃ αὐτὰ τὰ ἐρωτήματα ἀπὸ τώρα.
Τὸ σημαντικότερο σύνολο προβλημάτων ποὺ ἀπαιτοῦν ἰδιαίτερη προσοχὴ σχετίζεται μὲ τὴν βελτίωση τῶν μορφῶν καὶ τῶν μεθόδων χρησιμοποίησης ὁμάδων στρατευμάτων (δυνάμεων). Εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ἐπανεξεταστῇ τὸ περιεχόμενο τῶν στρατηγικῶν ἐπιχειρήσεων τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων τῆς Ρωσσικῆς Ὁμοσπονδίας. Ἤδη τίθενται ἐρωτήματα: ὑπάρχει ἀνάγκη γιὰ τόσες πολλὲς στρατηγικὲς ἐπιχειρήσεις, τί εἴδους ἐπιχειρήσεις καὶ πόσες ἀπὸ αὐτὲς θὰ χρειαστοῦμε στὸ μέλλον; Δὲν ὑπάρχουν ἀκόμη ἀπαντήσεις.
Ὑπάρχουν καὶ ἄλλα προβλήματα ποὺ πρέπει νὰ ἀντιμετωπίσουμε στὶς καθημερινὲς ἐπιχειρήσεις.
Βρισκόμαστε τώρα στὸ τελικὸ στάδιο τῆς διαμόρφωσης τοῦ συστήματος Ἀεροδιαστημικῆς Ἄμυνας (ΒKO). Στὸ πλαίσιο αὐτό, τὸ ζήτημα τῆς ἀνάπτυξης τῶν μορφῶν καὶ τῶν μεθόδων δράσης τῶν δυνάμεων καὶ τῶν μέσων ποὺ ἐμπλέκονται στὴν ἀεροδιαστημικὴ ἄμυνα εἶναι σχετικό. Τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο ἔχει ἤδη ἀναλάβει αὐτὸ τὸ ἔργο. Οἱ δυνάμεις τῆς Πολεμικῆς Ἀεροπορίας καλοῦνται συμμετάσχουν ἐνεργὰ σὲ αὐτό.
Ὁ πληροφοριακὸς πόλεμος προσφέρει ἕνα εὐρὺ φάσμα ἀσυμμέτρων εὐκαιριῶν γιὰ τὴν μείωση τῶν πολεμικῶν δυνατοτήτων τοῦ ἐχθροῦ. Στὴν Βόρεια Ἀφρική, ἔχουμε γίνει μάρτυρες τῆς ἐφαρμογῆς τεχνολογιῶν γιὰ τὸν ἐπηρεασμὸ τῶν κρατικῶν δομῶν καὶ τοῦ πληθυσμοῦ μέσῳ τῶν πληροφοριακῶν δικτύων. Εἶναι ἀπαραίτητο νὰ βελτιωθοῦν οἱ δράσεις στὸν χῶρο τῶν πληροφοριῶν, συμπεριλαμβανομένης τῆς προστασίας τῶν δικῶν μας ἐγκαταστάσεων.
Ἡ ἐπιχείρηση ἐξαναγκασμοῦ τῆς Γεωργίας σὲ εἰρήνη ἀπεκάλυψε τὴν ἔλλειψη ἑνιαίων προσεγγίσεων γιὰ τὴν χρήση σχηματισμῶν τῶν ἐνόπλων δυνάμεων ἐκτὸς τῆς Ρωσσικῆς Ὁμοσπονδίας. Ἡ ἐπίθεση τὸν Σεπτέμβριο τοῦ 2012 στὸ προξενεῖο τῶν ΗΠΑ στὴν λιβυκὴ πόλη Βεγγάζη, ἡ ἐντατικοποίηση τῆς πειρατείας καὶ ἡ πρόσφατη ὁμηρία στὴν Ἀλγερία ἐπιβεβαιώνουν τὴν σημασία τῆς οἰκοδόμησης ἑνὸς συστήματος ἔνοπλης προστασίας τῶν κρατικῶν συμφερόντων ἐκτὸς τῆς ἐπικράτειάς της.
Στὴν Βόρεια Ἀφρική, ἔχουμε γίνει μάρτυρες τῆς ἐφαρμογῆς τεχνολογιῶν γιὰ τὸν ἐπηρεασμὸ τῶν κρατικῶν δομῶν καὶ τοῦ πληθυσμοῦ μέσῳ τῶν πληροφοριακῶν δικτύων.
Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ τροποποιήσεις τοῦ ὁμοσπονδιακοῦ νόμου «περὶ ἄμυνας», ποὺ ἐπιτρέπουν τὴν ἄμεση χρήση σχηματισμῶν τῶν ρωσσικῶν ἐνόπλων δυνάμεων ἐκτὸς τῆς ἐπικράτειάς της, ἔγιναν ἤδη ἀπὸ τὸ 2009, οἱ μορφὲς καὶ οἱ τρόποι δράσης τους δὲν ἔχουν καθοριστεῖ. Ἐπιπλέον, τὰ ζητήματα διασφάλισης τῆς ἐπιχειρησιακῆς χρήσης δὲν ἔχουν ἐπιλυθεῖ σὲ διυπηρεσιακὸ ἐπίπεδο. Αὐτὰ περιλαμβάνουν τὴν εἰσαγωγὴ ἁπλουστευμένων διαδικασιῶν γιὰ τὴν διέλευση τῶν κρατικῶν συνόρων, τὴν χρήση τοῦ ἐναέριου χώρου καὶ τῶν χωρικῶν ὑδάτων ξένων κρατῶν, τὴν διαδικασία ἀλληλεπίδρασης μὲ τὶς ἀρχὲς τῆς χώρας ὑποδοχῆς καὶ ἄλλα.
Ὑπάρχει ἀνάγκη γιὰ κοινὴ ἐργασία μὲ τοὺς ἐπιστημονικοὺς ὀργανισμοὺς τῶν ἐμπλεκόμενων ὑπουργείων καὶ ὀργανισμῶν σὲ αὐτὰ τὰ προβλήματα.
Μία ἀπὸ τὶς μορφὲς χρήσης τῶν σχηματισμῶν τῶν ἐνόπλων δυνάμεων στὸ ἐξωτερικὸ εἶναι ἡ ἐπιχείρηση διατήρησης τῆς εἰρήνης. Τὸ περιεχόμενό της, ἐκτὸς ἀπὸ τὶς παραδοσιακὲς μεθόδους στρατιωτικῶν ἐνεργειῶν, μπορεῖ νὰ περιλαμβάνῃ καὶ εἰδικευμένες: εἰδικές, ἀνθρωπιστικές, διάσωσης, ἐκκένωσης, ἀποκλεισμοῦ καὶ ἀπομόνωσης καὶ ἄλλες. Ἐπὶ τοῦ παρόντος, ἡ ταξινόμηση, ἡ οὐσία καὶ τὸ περιεχόμενό τους δὲν εἶναι σαφῶς καθορισμένα.
Ἐπιπλέον, τὰ σύνθετα καὶ πολύπλευρα καθήκοντα τῆς διατήρησης τῆς εἰρήνης, τὰ ὁποῖα ἐνδέχεται νὰ κληθοῦν νὰ ἐκπληρώσουν τὰ τακτικὰ στρατεύματα, συνεπάγονται τὴν δημιουργία ἑνὸς ριζικὰ διαφορετικοῦ συστήματος γιὰ τὴν ἐκπαίδευσή τους. Ἐξάλλου, τὸ καθῆκον τῶν εἰρηνευτικῶν δυνάμεων εἶναι νὰ διαχωρίζουν τὶς συγκρουόμενες πλευρές, νὰ προστατεύουν καὶ νὰ διασώζουν τὸν ἄμαχο πληθυσμό, νὰ συμβάλλουν στὴν μείωση τῆς πιθανότητας ἐχθροπραξιῶν καὶ νὰ ἐγκαθιδρύουν εἰρηνικὴ ζωή. Ὅλα αὐτὰ ἀπαιτοῦν ἐπιστημονικὴ μελέτη.
Ἐδαφικὸς ἔλεγχος
Ἰδιαίτερη σημασία γιὰ τὶς σύγχρονες συγκρούσεις ἔχει ἡ ἀνάγκη προστασίας τῶν ἀνθρώπων, τῶν ἐγκαταστάσεων καὶ τῶν ἐπικοινωνιῶν ἀπὸ τὶς ἐνέργειες τῶν δυνάμεων εἰδικῶν ἐπιχειρήσεων τοῦ ἐχθροῦ, καθὼς αὐξάνεται ἡ χρήση βίας ἀπὸ αὐτές. Ἡ λύση τοῦ προβλήματος αὐτοῦ περιλαμβάνει τὴν ὀργάνωση καὶ τὴν διεξαγωγὴ τῆς ἐδαφικῆς ἄμυνας.
Μέχρι τὸ 2008, ὅταν ἡ δύναμη τοῦ στρατοῦ σὲ καιρὸ πολέμου ξεπερνοῦσε τὰ 4,5 ἑκατομμύρια, τὰ καθήκοντα αὐτὰ ἐπιλυόταν ἀποκλειστικὰ ἀπὸ τὶς Ἔνοπλες Δυνάμεις. Οἱ συνθῆκες ὅμως ἔχουν ἀλλάξει. Τώρα, ἡ ἀντιμετώπιση τῶν ἀνατρεπτικῶν, ἀναγνωριστικῶν καὶ τρομοκρατικῶν δυνάμεων μπορεῖ νὰ ὀργανωθῇ μόνο μέσῳ τῆς ὁλοκληρωμένης χρήσης ὅλων τῶν δομῶν ἐξουσίας τοῦ κράτους.
Τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο Στρατοῦ ἔχει ξεκινήσει ἕνα τέτοιο ἔργο. Βασίζεται στὴν ἀποσαφήνιση τῶν προσεγγίσεων γιὰ τὴν ὀργάνωση τῆς ἐδαφικῆς ἄμυνας, ἡ ὁποία ἀντικατοπτρίζεται στὶς τροποποιήσεις τοῦ ὁμοσπονδιακοῦ νόμου «Περὶ ἄμυνας». Τὸ νομοσχέδιο ἀποσκοπεῖ στὴν ἀποσαφήνιση τοῦ συστήματος διαχείρισης τῆς ἐδαφικῆς ἄμυνας, τοῦ ρόλου καὶ τῆς θέσης σὲ αὐτὸ ἄλλων στρατευμάτων, στρατιωτικῶν σχηματισμῶν, ὀργανισμῶν καὶ ἄλλων κυβερνητικῶν δομῶν στὴν διαχείρισή του.
Ἡ ἀντιμετώπιση τῶν ἀνατρεπτικῶν, ἀναγνωριστικῶν καὶ τρομοκρατικῶν δυνάμεων μπορεῖ νὰ ὀργανωθῇ μόνο μέσῳ τῆς ὁλοκληρωμένης χρήσης ὅλων τῶν δομῶν ἐξουσίας τοῦ κράτους.
Ἡ στρατιωτικὴ ἐπιστήμη, μεταξὺ ἄλλων, θὰ πρέπει νὰ παράσχῃ τεκμηριωμένες συστάσεις σχετικὰ μὲ τὶς διαδικασίες γιὰ τὴν χρήση δυνάμεων διαφόρων ἐπιστημονικῶν εἰδικοτήτων καὶ μέσων κατὰ τὴν ἐκτέλεση τῶν καθηκόντων ἐδαφικῆς ἄμυνας καὶ τῶν μεθόδων καταπολέμησης τῶν τρομοκρατικῶν καὶ ἀνατρεπτικῶν δυνάμεων τοῦ ἐχθροῦ στὶς σύγχρονες συνθῆκες.
Ἡ ἐμπειρία ἀπὸ τὶς στρατιωτικὲς ἐπιχειρήσεις στὸ Ἀφγανιστὰν καὶ τὸ Ἰρὰκ ἔδειξε τὴν ἀναγκαιότητα τῆς ἐπεξεργασίας, ἀπὸ κοινοῦ μὲ τὶς ἐπιστημονικὲς δομὲς ἄλλων ὑπουργείων καὶ ὑπηρεσιῶν τῆς Ρωσσικῆς Ὁμοσπονδίας, τοῦ ρόλου καὶ τοῦ βαθμοῦ συμμετοχῆς τῶν ἐνόπλων δυνάμεων στὴν διευθέτηση μετὰ τὸ τέλος τῶν συγκρούσεων, τὴν ἐπεξεργασία τοῦ καταλόγου τῶν καθηκόντων, τῶν μεθόδων δράσης τῶν στρατευμάτων καὶ τοῦ καθορισμοῦ ὁρίων στὴν χρήση στρατιωτικῆς βίας.
Ἕνα σημαντικὸ ζήτημα εἶναι ἡ ἀνάπτυξη ἑνὸς ἐπιστημονικοῦ καὶ μεθοδολογικοῦ μηχανισμοῦ γιὰ τὴν ὑποστήριξη τῆς λήψης ἀποφάσεων, λαμβάνοντας ὑπόψιν τὴν διυπηρεσιακὴ φύση τῶν ὁμάδων στρατευμάτων (δυνάμεων). Εἶναι ἀναγκαία ἡ διεξαγωγὴ μελέτης τῶν ὁλοκληρωμένων δυνατοτήτων ποὺ συνδυάζουν τὶς ἱκανότητες ὅλων τῶν στρατευμάτων καὶ δυνάμεων ποὺ τὰ ἀπαρτίζουν. Τὸ πρόβλημα ἐδῶ εἶναι ὅτι τὰ ὑπάρχοντα μοντέλα ἐπιχειρήσεων καὶ πολεμικῶν ἐπιχειρήσεων δὲν ἐπιτρέπουν κάτι τέτοιο. Χρειάζονται νέα μοντέλα.
Οἱ ἀλλαγὲς στὴν φύση τῶν στρατιωτικῶν συγκρούσεων, ἡ ἀνάπτυξη τῶν μέσων ἔνοπλης μάχης, οἱ μορφὲς καὶ οἱ μέθοδοι ἐφαρμογῆς τους, θέτουν νέες ἀπαιτήσεις ἀπὸ τὰ συστήματα ὁλοκληρωμένης ὑποστήριξης. Αὐτὸς εἶναι ἕνας ἄλλος τομέας ἐπιστημονικῆς δραστηριότητας ποὺ δὲν πρέπει νὰ λησμονεῖται.
Οἱ ἰδέες δὲν μποροῦν νὰ παραχθοῦν μὲ διαταγὲς
Ἡ κατάσταση τῆς ἐγχώριας στρατιωτικῆς ἐπιστήμης σήμερα δὲν μπορεῖ νὰ συγκριθῇ μὲ τὴν ἄνθηση τῆς στρατιωτικῆς θεωρητικῆς σκέψης στὴν χώρα μας τὶς παραμονὲς τοῦ Β′ Παγκοσμίου Πολέμου.
Φυσικά, ὑπάρχουν τόσο ἀντικειμενικοὶ ὅσο καὶ ὑποκειμενικοὶ λόγοι γι’ αὐτό, καὶ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ κατηγορήσῃ κανέναν συγκεκριμένα. Δὲν ἤμουν ἐγὼ αὐτὸς ποὺ εἶπε ὅτι οἱ ἰδέες δὲν μποροῦν νὰ παραχθοῦν μὲ διαταγές.
Συμφωνῶ μὲ αὐτό, ἀλλὰ δὲν μπορῶ νὰ μὴν ἀναγνωρίσω καὶ κάτι ἄλλο: ἐκείνη τὴν ἐποχὴ δὲν ὑπῆρχαν γιατροὶ οὔτε ὑποψήφιοι θετικῶν ἐπιστημῶν, δὲν ὑπῆρχαν ἐπιστημονικὲς σχολὲς καὶ κατευθύνσεις. Ὑπῆρχαν ἐξαιρετικὰ ἄτομα μὲ λαμπρὲς ἰδέες. Θὰ τοὺς ἀποκαλοῦσα φανατικοὺς τῆς ἐπιστήμης μὲ τὴν καλὴ ἔννοια τοῦ ὄρου. Ἴσως σήμερα νὰ μᾶς λείπουν τέτοιοι ἄνθρωποι.
Ὅπως, γιὰ παράδειγμα, ὁ ἀντιπλοίαρχος Γκεόργκυ Ἴσσερσον, ὁ ὁποῖος, παρὰ τὶς προπολεμικές του ἀπόψεις, δημοσίευσε τὸ βιβλίο «Νέες μορφὲς μάχης». Σὲ αὐτό, ὁ σοβιετικὸς στρατιωτικὸς θεωρητικὸς προέβλεψε: «Ὁ πόλεμος δὲν κηρύσσεται καθόλου. Ἁπλῶς ἀρχίζει ἀπὸ τὶς ἔνοπλες δυνάμεις ποὺ ἔχουν ἀναπτυχθεῖ ἐκ τῶν προτέρων. Ἡ κινητοποίηση καὶ ἡ συγκέντρωση δὲν ἀναφέρονται στὴν περίοδο μετὰ τὴν κατάσταση πολέμου, ὅπως ἦταν τὸ 1914, ἀλλὰ ἀόρατα, σταδιακά, πολὺ πρὶν ἀπὸ αὐτήν». Ἡ μοῖρα “ἑνὸς προφήτη στὴν πατρίδα του” ἦταν τραγική. Ἡ πατρίδα μας πλήρωσε μὲ πολὺ αἷμα τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ἔλαβε ὑπόψιν της τὰ συμπεράσματα τοῦ καθηγητῆ τῆς Ἀκαδημίας Γενικῶν Ἐπιτελείων.
Ἐξ οὗ καὶ τὸ συμπέρασμα. Ἡ περιφρόνηση τῶν νέων ἰδεῶν, τῶν ἀντισυμβατικῶν προσεγγίσεων, τῆς διαφορετικῆς ἄποψης στὴν στρατιωτικὴ ἐπιστήμη εἶναι ἀνεπίτρεπτη. Καὶ πολὺ περισσότερο, ἡ παραμέληση τῆς ἐπιστήμης ἀπὸ τοὺς ἐπαγγελματίες εἶναι ἀπαράδεκτη.
Kάθε πόλεμος ἀποτελεῖ μία εἰδικὴ περίπτωση, ποὺ ἀπαιτεῖ τὴν κατανόηση τῆς ἰδιαίτερης λογικῆς του, τῆς μοναδικότητάς του.
Ἐν κατακλεῖδι θέλω νὰ πῶ ὅτι ὅσο ἰσχυρὸς καὶ ἂν εἶναι ὁ ἐχθρός, ὅσο τέλειες καὶ ἂν εἶναι οἱ δυνάμεις καὶ τὰ μέσα ἔνοπλου ἀγῶνα του, οἱ μορφὲς καὶ οἱ μέθοδοι χρήσης τους, πάντα θὰ ὑπάρχουν τρωτὰ σημεῖα, καὶ ἄρα ὑπάρχει ἡ εὐκαιρία νὰ ἀντιδράσουμε κατάλληλα.
Ταυτόχρονα, δὲν πρέπει νὰ ἀντιγράφουμε τὴν ἐμπειρία κάποιου ἄλλου καὶ νὰ προλάβουμε τὶς ἡγετικὲς χῶρες, ἀλλὰ νὰ εἴμαστε μπροστὰ ἀπὸ αὐτὲς καὶ νὰ εἴμαστε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι στὶς ἡγετικὲς θέσεις. Καὶ ἐδῶ ἡ στρατιωτικὴ ἐπιστήμη ἔχει νὰ διαδραματίσῃ σημαντικὸ ρόλο.
Ὁ διακεκριμένος σοβιετικὸς στρατιωτικὸς ἐπιστήμονας Ἀλεξάντερ Σβιέτσιν ἔγραψε: «Ἡ πολεμικὴ κατάσταση… εἶναι ἀσυνήθιστα δύσκολο νὰ προβλεφθῇ. Γιὰ κάθε πόλεμο εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ἀναπτυχθῇ μία εἰδικὴ γραμμὴ στρατηγικῆς συμπεριφορᾶς καὶ κάθε πόλεμος εἶναι μία εἰδικὴ περίπτωση ποὺ ἀπαιτεῖ τὴν καθιέρωση τῆς δικῆς του εἰδικῆς λογικῆς καὶ ὄχι τὴν ἐφαρμογὴ ὁποιουδήποτε προτύπου».
Ἡ προσέγγιση αὐτὴ εἶναι ἀκόμη καὶ σήμερα ἐπίκαιρη. Πράγματι, κάθε πόλεμος ἀποτελεῖ μία εἰδικὴ περίπτωση, ποὺ ἀπαιτεῖ τὴν κατανόηση τῆς ἰδιαίτερης λογικῆς του, τῆς μοναδικότητάς του. Ὡς ἐκ τούτου, ἡ φύση τοῦ πολέμου στὸν ὁποῖο μπορεῖ νὰ ἐμπλακῇ σήμερα ἡ Ρωσσία ἢ οἱ σύμμαχοί μας εἶναι πολὺ δύσκολο νὰ προβλεφθῇ. Παρ’ ὅλα αὐτά, τὸ πρόβλημα αὐτὸ πρέπει νὰ ἐπιλυθῇ. Ἄχρηστη εἶναι ὁποιαδήποτε ἐπιστημονικὴ ἔρευνα στὴν στρατιωτικὴ ἐπιστήμη, ἐὰν ἡ στρατιωτικὴ θεωρία δὲν παρέχει μία λειτουργία πρόβλεψης.
Γιὰ τὴν ἐπίλυση τῶν πολυάριθμων προβλημάτων ποὺ ἀντιμετωπίζει σήμερα ἡ στρατιωτικὴ ἐπιστήμη, τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο ὑπολογίζει στὴν συμβολὴ τῆς Ἀκαδημίας Στρατιωτικῶν Ἐπιστημῶν, ἡ ὁποία ἔχει συγκεντρώσει στὶς τάξεις τῆς κορυφαίους στρατιωτικοὺς ἐπιστήμονες καὶ ἔγκυρους ἐμπειρογνώμονες.
Ὁ Βαλιέρυ Βασίλιεβιτς Γεράσιμωφ (γενν. 1955) εἶναι Ρῶσσος στρατηγὸς ποὺ ὑπηρετεῖ ὡς Ἀρχηγὸς τοῦ Γενικοῦ Ἐπιτελείου τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων ἀπὸ τὸ 2012 και Πρῶτος Ἀναπληρωτής Ὑπουργὸς Ἀμύνης. Ἔχει στὸ ἐνεργητικὸ του τὶς ἐπιτυχημένες ἐκστρατεῖες τοῦ Δεύτερου Τσετσενικοῦ Πολέμου ὅπου ἐπιτεύχθη ἡ ἐξάρθρωση τοῦ μεγαλύτερου κέντρου διεθνοῦς ὀργανωμένης τρομοκρατίας, καὶ τῆς Συρίας ὅπου ἀντιμετωπίσθησαν τὰ ἔνοπλα παραστρατιωτικὰ σώματα τῶν τρομοκρατῶν τῆς Ἄλ Κάιντα καὶ τοῦ Νταές. Ἔλαβε μέρος στὸν σχεδιασμὸ τῆς ρωσσικῆς Εἰδικῆς Στρατιωτικῆς Ἐπιχείρησης στὴν Οὐκρανία ἐνῶ ἀπὸ τὸν Ἰανουάριο τοῦ 2023 εἶναι ὁ γενικὸς διοικητὴς τῆς ΕΣΕ.
Ἄλλα ἄρθρα τοῦ ἰδίου:
→ Ὁ κόσμος στὰ πρόθυρα τοῦ πολέμου (ἀγγλικὴ μετάφραση ἐδῶ), 13 Μαρτίου 2017
Σχετικὰ ἄρθρα
